Κατ’ αρχήν, το συνολικό κόστος μιας κατασκευής μπορεί να χωριστεί – στις περισσότερες περιπτώσεις κι όχι πάντα – σε δύο τμήματα:
α. Κόστος που αφορά σκελετό, τοιχοποιία, ηλεκτρική και υδραυλική διασωλήνωση, σοβάδες και στέγη (αυτό ας το ονομάσουμε ΒΑΣΙΚΟ κομμάτι της κατασκευής).
Το βασικό – λοιπόν – αυτό κομμάτι της κατασκευής, έχει σχετικά μικρή μεταβλητότητα στις τιμές, δηλ. οι διαφορές του ενός εργολάβου από τον άλλο, για κατασκευή λ.χ. του σκελετού από μπετόν, τοιχοποιίας ή σοβατισμάτων, θα είναι μικρές. Έτσι, το κομμάτι σκελετός, σοβάδες και στέγη, σε μία κατασκευή με μέσο κόστος, θα καταλαμβάνει περίπου το 50% του συνολικού κόστους.
β. Κόστος που αφορά όλα τα υπόλοιπα. Δηλαδή, πατώματα, κουφώματα, παράθυρα, πλακάκια, είδη υγιεινής, χρωματισμούς κλπ. (αυτό ας το ονομάσουμε ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝ κομμάτι της κατασκευής).
Το δευτερεύον – λοιπόν – αυτό κομμάτι της κατασκευής, έχει απεριόριστη μεταβλητότητα στις τιμές, δηλαδή οι διαφορές λ.χ. της οικονομικότερης μπαταρίας μπάνιου, από την ακριβότερη, είναι τεράστιες. Μπορούμε να βρούμε μπαταρία μπάνιου με 30 ευρώ, αλλά μπορούμε να βρούμε και με 400 ευρώ, ή και περισσότερο! Έτσι, ενώ αυτό το κομμάτι σε μία μέση ή οικονομική κατασκευή, καταλαμβάνει περίπου το μισό του συνολικού κόστους, μπορεί εύκολα – αν έχουμε ακριβά γούστα – να το κάνουμε να καταλαμβάνει το 80% του συνολικού κόστους, ή και περισσότερο!
Με βάση όλα τα παραπάνω, σε μία κατασκευή που την υπολογίζουμε για το δεύτερο κομμάτι με μεσαία, ή και λίγο οικονομικά υλικά, και προβλέπουμε ότι θα μας κοστίσει 1.000€/m2, το πρώτο κομμάτι δεν θα μπορούσε να μεταβληθεί σημαντικά, ακόμα κι αν το επιθυμούσαμε. Ακόμα κι αν ένας ανήθικος κατασκευαστής, που χωρίς να συνειδητοποιεί τί κάνει, κόψει σίδερα από το σκελετό μιας κατασκευής, δεν θα πετύχει σημαντική βελτίωση του συνολικού κόστους. Για παράδειγμα, «κόβοντας» 10% του χάλυβα, θα μειώσει το συνολικό κόστος της κατασκευής μόνο κατά 2,5%!
Ας πούμε λοιπόν ότι αυτό θα στοιχίσει περίπου 500 ευρώ/m2 (δεν είναι ακριβώς έτσι, αλλά το λέω για να περάσω το μήνυμα). Το δεύτερο κομμάτι είναι σημαντικά πιο ευέλικτο. Δηλαδή, μπορούμε να το περιορίσουμε ακόμη και κατά 40 ή 50%, αλλά από την άλλη, μπορούμε πανεύκολα να το αυξήσουμε, κατά 100, 200 ή και πάνω από 500%. Τότε όμως, στην περίπτωση του 500%, θα έχουμε ένα σπίτι με συνολικό κόστος κατασκευής 3.000€/m2. Σ’ αυτή την κατασκευή, το πρώτο κομμάτι δεν θα καταλαμβάνει το 50% που κατελάμβανε στην κατασκευή των 1.000€/m2, αλλά μόνο το 18%! Το δεύτερο, δε, κομμάτι, δεν θα καταλαμβάνει το άλλο 50%, αλλά το 82%!
Συνεχίζοντας και επεκτείνοντας το παράδειγμα με τον οπλισμό, μπορούμε να μειώσουμε το κόστος ενός τζακιού (περιορίζοντας τα διακοσμητικά του στοιχεία) από 4.000 ευρώ/m2, σε 1.000 ευρώ/m2, κι έτσι να πετύχουμε για μία κατασκευή 100m2, μείωση του συνολικού κόστους κατά 3%. Το κακό είναι ότι τα σίδερα δεν θα φαίνονται μόλις πέσει το μπετόν, ενώ το τζάκι θα φαίνεται και θα προσελκύει πελάτες. Γι’ αυτό – πολύ φοβάμαι – ότι ίσως υπάρχουν κατασκευαστές που κάνουν αυτό το μεγάλο λάθος – έγκλημα, κόβοντας ευρώ από τα σίδερα, και βάζοντάς τα σε δευτερευούσης σημασίας πολυτέλειες.
Το συμπέρασμα που βγαίνει, λοιπόν, είναι ότι το κόστος της κατασκευής μας, επηρεάζεται κατά κύριο λόγο από το δευτερεύον κομμάτι, το οποίο μπορούμε κάλλιστα να ελέγξουμε.
Συνεπώς η επιλογή ενός σωστού και έμπειρου συμβούλου, αποτελεί το πρώτο, και σημαντικότερο ίσως, βήμα, προς μια ορθή κατασκευαστική επιλογή.
Σε επόμενα τεύχη θα εκβαθύνουμε την ανάλυση κόστους, για την κάθε κατηγορία ξεχωριστά.
