Οι παρενέργειες των €10.000/τ.μ.
Πληροφορηθήκαμε για την πρόσφατη πώληση ενός γωνιακού μεγάλου μεγέθους οικοπέδου (2.000 τ.μ.) στην οδό Στασικράτους, περί τα 150 μέτρα νότια της κεντρικής Λεωφόρου Μακαρίου. Η πράξη αυτή των €18.250.000, η οποία έκλεισε μεταξύ ενός Αγγλοκύπριου (ιδιοκτήτη) και ξένης εταιρείας, έδειξε ένα κόστος αγοράς πέραν των €10.000/τ.μ. και αυτό είναι το αποτέλεσμα και του διεθνούς ενδιαφέροντος για την Κύπρο, η οποία έχει αρχίσει να στρέφεται μερικώς από τις αγορές σε τουριστικά έργα, σε εμπορικά σημεία ψηλής εμπορικότητας στο Κέντρο των πόλεων. Παρόμοια πράξη με 10όροφο συγκρότημα γραφείων, έχει πρόσφατα αγοραστεί και στην Λάρνακα επί της Λεωφόρου Τιμάγια για παρόμοιο ποσό.
Τα πετυχημένα κίνητρα που προνοούν ότι κτήματα μεγέθους πάνω από 1.000 τ.μ. και με δυνατότητα παραχώρησης δημόσιων χώρων στάθμευσης, πλέον της αγοράς συντελεστή δόμησης, η αύξηση του συντελεστή δόμησης με μερική χρήση (15%) οικιστικών μονάδων, αποτελούν μέρος του αυξημένου ενδιαφέροντος. Φαίνεται ότι η αγορά ακινήτων έχει αντιδράσει πολύ θετικά στα μέτρα αυτά που προσφέρουν τη δυνατότητα ανάπτυξης με αύξηση του συντελεστή δόμησης σχεδόν μέχρι και 400% στο κέντρο της πρωτεύουσας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί το κέντρο της πρωτεύουσας, με διάφορα ψηλού κόστους/συντελεστή έργα να βρίσκονται υπό εξέλιξη. Το έργο της Chapo επί της Σαντα-Ρόζα, το ευφάνταστο έργο Deloitte,, το αναμενόμενο έργο της PWC, η υπό εξέλιξη κατασκευή του κτιρίου ΘΟΚ, Μέγαρο Μουσικής και ίσως η νέα Βουλή, είναι όλα αυτά που προκάλεσαν συσωρευτικά ένα έντονο ενδιαφέρον, ιδιαίτερα έχοντας υπόψη ότι το κίνητρο του αυξημένου συντελεστή δόμησης (κατά 70%) με την παραχώρηση δημόσιου χώρου στάθμευσης, θα σταματήσει το έτος 2012. Τα δεδομένα τώρα άλλαξαν διότι οι παρενέργειες αυτής της πώλησης των €10.000/τ.μ. είναι ότι θα υιοθετηθούν από τους πλείστους ιδιοκτήτες, δικαιολογημένα και μη. Μας θυμίζει τις εποχές της αντιπαροχής του 33% για το City Plaza (Λευκωσία) και του 50% στο έργο Paphinia (Πάφο) όπου ήταν καθοριστικές για τις περαιτέρω εξελίξεις στα επίπεδα αντιπαροχής εμπορικών έργων.
Οι εξελίξεις αυτές δεικνύουν πόσο λάθος είχε ο Δήμος Λευκωσίας, πρώτα να διενεργήσει τη δημοσκόπηση των δημοτών τους που αποφάσισαν (χωρίς το ΓΣΠ να είναι δικό τους) να μετατραπεί σε χώρο πρασίνου και σε πόσο αδιέξοδη θέση βρίσκεται τώρα το Δημοτικό Συμβούλιο της Λευκωσίας, διότι ασφαλώς θα είναι οικονομικό έγκλημα με τέτοιες τιμές/αξίες να συμπεριφέρεται η Λευκωσία με χλιδή εκατομμυριούχου, όταν μάλιστα εκτεταμένος κεντρικός χώρος πρασίνου (Πεδιαίος και άλλοι) δε χρησιμοποιούνται.
Βεβαίως είναι πρέπον και αρχιτεκτονικά όμορφο, να υπάρχουν στο κέντρο μιας πρωτεύουσας ψηλά, μοντέρνα κτίρια ψηλών προδιαγραφών. Μας απασχολεί όμως ιδιαίτερα τόσο η έλλειψη χώρων στάθμευσης, όσο και η διακίνηση των τροχοφόρων. Με την αποπεράτωση μόνο των έργων που σας έχουμε προαναφέρει, η διακίνηση θα αυξηθεί τουλάχιστον κατά 100% και γίνεται κατ’ επέκταση αντιληπτό το μποτιλιάρισμα των τροχοφόρων και ο χαμένος χρόνος στη διακίνηση. Βέβαια είναι εύκολο να εισηγηθούμε ότι τώρα-αμέσως είναι η ανάγκη ύπαρξης tram κλπ., αλλά αυτή η χρονική περίοδος με τα κενά ταμεία του Κράτους είναι δύσκολη η υιοθέτηση τους. Με την νοοτροπία που μας διακατέχει (ένας άνθρωπος-ένα αυτοκίνητο), δε θα μας παραξενέψει εάν μετά από 2-3 χρόνια, ο χρόνος διακίνησης από το ξενοδοχείο Hilton στο παλιό ΓΣΠ να είναι τουλάχιστον 45 λεπτά. Εκείνο που είναι σίγουρο όμως είναι ότι τα κεντρικά οικόπεδα των πόλεων κάποιου μεγέθους που προσελκύουν τα κίνητρα τους 300%-400% Σ. Δόμησης, δε θα αγοράζονται πλέον – ίδωμεν.
