Πιστεύουμε ότι με την ανεξέλεγκτη κατάταξη διαφόρων περιοχών της Κύπρου ως “Natura”, έχουμε επιλέξει ως πολιτεία μια πορεία οικονομικής καταστροφής. Ασφαλώς και είναι ορθό να γίνεται η χρήση αυτής της κατάταξης σε ακίνητα, αλλά «ως εκεί που μπορεί η τσέπη μας».
Η κατάταξη μιας περιοχής ως “Νατούρα” απαγορεύει οποιαδήποτε ανάπτυξη ή/και διαφοροποίηση (κατά τους εδώ ερμηνευτές της κατάταξης). Ως εκ τούτου, και σε αντίθεση με άλλες χώρες, η Κύπρος βάσει των προνοιών του συντάγματός της, θα πρέπει να αποζημιώσει τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες (ποσό ίσο με την μείωση της αξίας λόγω της κατάταξης), ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν υπάρχει τέτοια πρόνοια στο σύνταγμά τους.
Αν ξεκινήσουμε από τη λίμνη του Παραλιμνίου – γύρω στις 1.000 σκάλες – η οποία κατετάγη ως τέτοια (Natura) για το νερόφιδο, δεν θα ήταν καλύτερα εάν μετακινούσαμε τον πληθυσμό αυτού του νερόφιδου εντός της λίμνης, αλλά σε μικρότερο χώρο, έστω 100 σκάλες; Και τούτο διότι η αποζημίωση που θα κληθεί να πληρώσει το κράτος, ίσως να ξεπερνά τα €50 εκ. Η Β. Ανατολική περιοχή της Αγίας Νάπας έχει παρομοίως καταταγεί, και η κυβέρνηση προτείνει ανταλλαγές με χαλίτικα ή/και αποζημιώσεις, για μια περιοχή η οποία δεν έχει πράσινο, είναι βραχώδης, αλλά προσφέρει ωραία θέα (στοιχεία που προσφέρει η μισή Κύπρος), ενώ σε απόσταση 2χλμ. ανατολικά της, βρίσκεται το δασικό πάρκο Κάβο Γκρέκο. Προς τι αυτή η κατάταξη με πρόσθετο κόστος αποζημίωσης γύρω στα €5.0 εκ; Εξάλλου, η ανταλλαγή με χαλίτικα δεν είναι δωρεάν, διότι και αυτό έχει κόστος .
Εάν εξετάσουμε βέβαια το λεγόμενο πάρκο Ακάμα, εκεί το κόστος της αποζημίωσης είναι δυσβάστακτο και αναμένεται να ξεπεράσει τα €200 εκ. Όταν μελετήσει κάποιος τις προτάσεις του κράτους, και μάλιστα εκείνες εκτός Ακάμα, δηλαδή στο παραλιακό μέτωπο από το λιμανάκι στο Λατσί μέχρι και τα Λουτρά, έχει σχεδόν όλο καταταγεί ως “Natura”, όπως επίσης κτήματα τα οποία βρίσκονται μεταξύ αναπτύξεων και ξενοδοχείων. Αυτό έγινε με τη δικαιολογία ότι από καιρού εις καιρό εμφανίζεται μια φώκια. Και βέβαια θέλουμε να διαφυλάξουμε την φώκια, αλλά με κόστος (πρόσθετο εκείνο του πάρκου Ακάμα) γύρω στα €7 εκ.;
Εάν υιοθετήσουμε ένα κόστος για την κατάταξη των περιοχών Natura στην Κύπρο, γύρω στα €300 εκ., δεν θα είναι υπερβολή; Το θέμα είναι να έχουμε τη δυνατότητα να αποζημιώσουμε τους ιδιοκτήτες. Υπάρχει βέβαια η πρόταση για μεταφορά Συντελεστή Δόμησης αντί αποζημίωσης, αλλά επεξηγήσαμε γιατί τα “εκατομμύρια” τ.μ. σε συντελεστή δόμησης είναι δώρο άδωρο, σε προηγούμενό μας άρθρο. Αυτά τα “εκατομμύρια” τ.μ. δεν θα μπορούν να διατεθούν, διότι υπάρχει ήδη μεγάλη προσφορά από διατηρητέα, και οι περιοχές δέκτες είναι περιορισμένες, όπως περιορισμένο είναι και το ποσοστό αύξησης του δέκτη (από 3%-15%).
Δυστυχώς, και ενώ προσπαθούμε να υιοθετήσουμε τις οδηγίες της Ε.Ε., μας διαφεύγει ότι οι πρόνοιες του δικού μας συντάγματος δεν επιτρέπουν την μείωση της αξίας μιας περιουσίας με αποφάσεις του κράτους, χωρίς πληρωμή εκ μέρους του της σχετικής αποζημίωσης.
Πιστεύουμε ότι τα πάντα έχουν μια κατάταξη προτεραιότητας και χρόνο εκτέλεσης. Στο στάδιο αυτό έχει περισσότερη σημασία η επιβίωση της κυπριακής οικονομίας, σε άλλο στάδιο η κατασκευή του νέου μουσείου, η ποιοτική αναβάθμιση των πόλεων για πιο ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και άλλα πολλά, και μετά η Natura.
