Μια εσωτερική σκάλα είναι αρκετή για να μετατρέψει το συνηθισμένο και απλό… σε γουστόζικο και ξεχωριστό. Από την άλλη -όμως- μια λάθος επιλογή μπορεί στιγματίσει με κακογουστιά, κάθε φιλότιμη προσπάθεια καλαισθησίας του χώρου. Η εσωτερική σκάλα αποτελεί χωρίς αμφιβολία, ένα από τα πιο καθοριστικά στοιχεία στη διαμόρφωση του design μιας κατοικίας. Σκάλες μεταλλικές, σκάλες κομψές, σκάλες διακριτικές, σκάλες επιβλητικές, που συμμετέχουν στη γενική εικόνα ενός σπιτιού και επηρεάζουν µε το στυλ τους, την αισθητική άποψη του χώρου στον οποίο βρίσκονται. Η σύγχρονη αγορά προσφέρει πλήθος επιλογών, για κάθε βαλάντιο και για κάθε γούστο. Εμείς σας παραθέτουμε χρήσιμες πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε την ιδανική για το σπίτι σας, εσωτερική σκάλα, προκειμένου να σας αποτρέψουμε από ένα πιθανό διακοσμητικό «στραβοπάτημα».
Ωστόσο, στο θέμα της επιλογής μιας σκάλας εσωτερικού χώρου, οι έννοιες της εργονομίας και της πρακτικότητας παίζουν κυρίαρχο ρόλο. Η σκάλα καλείται να εξυπηρετήσει βασικές ανάγκες του σπιτιού, βοηθώντας τη σύνδεση και την επικοινωνία των χώρων. Έτσι, το ζητούμενο για την κατασκευή μιας σκάλας είναι η σχεδιαστική ευελιξία και η ασφάλειά της. Ως προς το σχέδιο, πρέπει να δένει αρμονικά µε τις αρχιτεκτονικές γραμμές της κατοικίας. Ως προς την ασφάλειά της, καλό είναι να ληφθούν υπόψη τα γεωμετρικά της μεγέθη, δηλαδή το ανάπτυγμα και η κλίση της, αλλά και το ύψος και το μήκος των πατημάτων της. Αν και τα μεγέθη αυτά υπολογίζονται από τους ειδικούς, καλό είναι να γνωρίζετε, ποιες είναι οι ιδανικές διαστάσεις τους, έτσι ώστε να μπορείτε να ελέγξετε τη λειτουργικότητα της κατασκευής.
Γεγονός είναι ότι για µία άνετη σκάλα χρειάζεται αρκετός χώρος. Οι συνηθέστερες διαστάσεις είναι τα 17,5 εκ. για το ύψος του σκαλοπατιού, και τα 28 εκ. για το πλάτος του πατήματος. Όσον αφορά το φάρδος της, ένα φυσιολογικό μέγεθος είναι γύρω στα 90 εκατοστά, ενώ η ελάχιστη διάμετρός της είναι 140 εκ. Οι κατασκευαστές, ωστόσο, προτείνουν διαμέτρους μέχρι και 260 εκ., εφόσον βέβαια το επιτρέπει ο χώρος.
Για να επιλέξετε την ιδανική σκάλα, η οποία θα συνδέει µε τον καλύτερο τρόπο τα διαφορετικά επίπεδα της κατοικίας σας, θα πρέπει να συνεκτιμήσετε παράγοντες όπως το ύψος κάθε επιπέδου, το υλικό κατασκευής της σκάλας, τη χρήση της, τη θέση της στην κατοικία και –ασφαλώς– το κόστος της. Με γνώμονα τα στοιχεία αυτά, η επιλογή της σωστής σκάλας για κάθε χώρο μπορεί να γίνει εύκολα.
Οι λειτουργικές ανάγκες του κάθε χώρου είναι αυτές που πρακτικά θα διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο στην επιλογή της εσωτερικής σκάλας, αφού θα καθορίσουν, τόσο το σχήμα της κάτοψης, όσο και το διαθέσιμο χώρο που θα διατεθεί για την κατασκευή της. Η εσωτερική σκάλα, ειδικά όταν τοποθετείται σε χώρους περιορισμένων τετραγωνικών, θα πρέπει να μη στερεί -και από πλευράς έκτασης και από πλευράς όγκου- ζωτικά τετραγωνικά μέτρα από το δωμάτιο.
Στη συνέχεια, τίθεται το δίληµµα: Κυκλική σκάλα ή ευθύγραµµη; Οι κυκλικές και ημικυκλικές σκάλες χαρίζουν επιπλέον πόντους στο χώρο, και γι’ αυτό προτιμώνται σε πιο ανάλαφρες κατασκευές. Είναι αλήθεια ότι οι κυκλικές σκάλες καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο και είναι περισσότερο επιβλητικές, ενώ αποδίδουν µε κομψό τρόπο την έννοια της κίνησης. Από την άλλη πλευρά, είναι δύσχρηστες, ενώ για κάποια µέλη της οικογένειας, όπως τα μικρά παιδιά κι οι ηλικιωμένοι, είναι -εξαιτίας της κυκλικής φοράς τους- περισσότερο επικίνδυνες σε σχέση με τις ευθύγραμμες.
Αντίθετα, οι ευθύγραμμες σκάλες είναι απλές, άνετες και λιγότερο περίπλοκες στην κατασκευή, ωστόσο χρειάζονται περισσότερο χώρο. Παράλληλα, παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια στους χρήστες, γι’ αυτό και σε χώρους στους οποίους κατοικούν άτομα μεγάλης ηλικίας και παιδιά, προτιμάται η κατασκευή μιας σκάλας σε μορφή «Γ» ή «Π», όταν -για λόγους μορφολογίας- δεν είναι δυνατή η επιλογή της ευθύγραμμης.
Ένα άλλο λειτουργικό στοιχείο που θα καθορίσει την επιλογή της σκάλας, είναι η διαφορά στάθμης των επιπέδων που θα πρέπει να καλύψει, αφού είναι αυτό που θα καθορίσει το ύψος αλλά και το μήκος της, προκειμένου η κλίση της να παρέχει ασφάλεια. Επίσης, μια πολύ σημαντική παράμετρος είναι η ύπαρξη και τοποθέτηση των πλατύσκαλων. Συνήθως επιβάλλονται μετά από έναν ορισμένο αριθμό σκαλοπατιών -ανάλογα με τη λειτουργία της σκάλας- προκειμένου να επιτρέπουν την ανάπαυση και να ενισχύουν την αίσθηση ασφάλειας στο χρήστη. Η τελική επιλογή πρέπει να είναι ανάλογη του προσωπικού σας γούστου, των συμβουλών του αρχιτέκτονά σας, και κυρίως, των διαστάσεων του χώρου.
Όσον αφορά τα υλικά κατασκευής μιας εσωτερικής σκάλας, υπάρχει μεγάλη ποικιλία στην αγορά, η οποία σας δίνει τη δυνατότητα να κάνετε την πιο σωστή επιλογή, ανάλογα µε την επίπλωση και τα υλικά που ήδη έχουν χρησιμοποιηθεί για τη διακόσµηση του σπιτιού σας. Οι σκάλες διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες, στις χτιστές, και σε αυτές που δεν συνδέονται κατασκευαστικά με το υπόλοιπο κτίριο. Ένας αρκετά απλός και οικονομικός τρόπος είναι να κατασκευάσετε µία σκάλα από μπετόν και να την επενδύσετε µε το υλικό της αρεσκείας σας, όπως µάρµαρο, ξύλο, κεραμικά πλακίδια κ.ά. Τα κριτήρια επιλογής και ο τρόπος εφαρμογής του υλικού που θα επιλέξετε, είναι ανάλογα με αυτά της υπόλοιπης επένδυσης δαπέδου. Οι σκάλες από μπετόν είναι οι κατ’ εξοχήν στερεές, καταλαμβάνουν όμως αρκετό χώρο.
Βασικό στοιχείο για ένα αισθητικά άρτιο και ενδιαφέρον αποτέλεσμα, αποτελεί η ομαλή αφομοίωση της σκάλας από το ενιαίο σύνολο του χώρου. Όταν ο χώρος που θα φιλοξενήσει τη σκάλα έχει μοντέρνα στοιχεία και δυναμική όψη, η καλύτερη επιλογή είναι αυτή του μετάλλου. Το ίνοξ είναι αυτό που πρωταγωνιστεί, αν και αρκετά διαδεδομένη είναι και η χρήση σιδήρου ή μπρούντζου για την κατασκευή των κιγκλιδωμάτων. Η ανάλαφρη κατασκευή, σε συνδυασμό με μοντέρνα υλικά -όπως το γυαλί- μπορούν να δώσουν μια δυναμική όψη στο χώρο, ειδικότερα αν επιλεγεί κάποιο ιδιαίτερο σχέδιο στα κάγκελα. Εξίσου όμορφο αποτέλεσμα εξασφαλίζει και ο συνδυασμός με ξύλινα ή μαρμάρινα σκαλοπάτια, αν και στη δεύτερη περίπτωση το αποτέλεσμα θα είναι πιο κλασικό.
Το ξύλο από την άλλη, είναι ένα υλικό που γενικά χαρίζει ζεστασιά και θαλπωρή στο σπίτι, προσδίδοντας μια κλασική νότα. Αν χρησιμοποιηθεί σαν επένδυση μιας κατασκευής από μπετόν, το ξύλο θα ντύσει με όγκο το χώρο, γι’ αυτό είναι καλύτερο να επιλεγεί ένα λιτό σχέδιο. Αν πάλι επιλεγεί η εξολοκλήρου κατασκευή της σκάλας από ξύλο, η αγορά διαθέτει πρωτότυπες φόρμες, με περίτεχνα σχέδια στα κάγκελα, που κλέβουν την παράσταση, μειώνοντας παράλληλα τον όγκο της κατασκευής.
Η χρήση μαρμάρου για την επένδυση της εσωτερικής σκάλας θα δημιουργήσει ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα, χαρίζοντας επιβλητικότητα και κομψότητα. Αποτελεί ιδανική επιλογή σε σπίτια με αέρα πολυτέλειας και άρωμα κλασικού, ενώ γεμίζει το χώρο με την επιβλητική παρουσία της. Το μάρμαρο μπορεί να συνδυαστεί υπέροχα με σιδερένια ή μπρούντζινα κάγκελα σε διάφορα σχέδια, προκειμένου να χαρίσει στιλ, ενώ δεν αποκλείεται για τα κιγκλιδώματα, και η επιλογή του ξύλου.
Ευρηματικοί συνδυασμοί διαφορετικών υλικών, μπορούν να μεταμορφώσουν μια συνηθισμένη σκάλα, σε μοντέρνα, δίνοντας έναν ξεχωριστό τόνο στο σπίτι, π.χ. ξύλινη γωνιακή µε μεταλλικό σκελετό
Τέλος, για να μη γλιστρούν τα πατήματα και να μην υπάρχει κίνδυνος ατυχημάτων, καλό είναι να επενδυθούν σε όλο το μήκος τους με ειδικά αντιολισθητικά υλικά, όπως τα ελαστικά προφίλ σκαλοπατιών που εφαρμόζονται σε μαρμάρινες ή ξύλινες σκάλες, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν μειώνουν την καλαισθησία της όλης κατασκευής.
Όλες οι πληροφορίες, αλλά και οι σχετικές λεπτομέρειες του άρθρου, ήταν μια ευγενική χορηγία της εταιρείας Τεχνομεταλλική Λτδ -και του Διευθυντή της, Βασίλη Γεωργίου- που βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή Αραδίππου, και η οποία ειδικεύεται στις μεταλλικές κατασκευές (σκάλες εσωτερικού-εξωτερικού χώρου, κάγκελα, μεταλλικά σκέπαστρα, κατασκευές από stainless steel).
