Στις αρχές του 21ου αιώνα, ενώ η παγκόσμια Αυτοκρατορία με επίκεντρο την Ουάσιγκτον –μια Αυτοκρατορία που είναι η πιο ισχυρή, η πιο βίαιη και ταυτόχρονα, η πιο εξελιγμένη και εκλεπτυσμένη, που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα– απλώνει τα ορατά και αόρατα πλοκάμια της σ’ ολόκληρο τον κόσμο, πολλοί αναλυτές διαβλέπουν ήδη στον ορίζοντα το τέλος της και ταυτόχρονα το τέλος της κυριαρχίας της Δύσης στον πλανήτη Γη.
Η παραγωγή χάλυβα ήταν ένα σημαντικό μέτρο σύγκρισης της ισχύος μιας χώρας. Οι HΠA, η Βρετανία και η Γερμανία ήταν μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 οι κορυφαίες χώρες στην παραγωγή χάλυβα, ενώ η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα παρουσιάστηκαν στη συνέχεια ως οι αποτελεσματικότεροι παραγωγοί σε έναν κόσμο, που είχε ήδη σκιαστεί από την πρώτη κρίση πετρελαίου. Αυτές τις ημέρες, η νέα βιομηχανία της γνώσης, που εκτείνεται από τη μηχανολογία μέχρι το λογισμικό, δείχνει περισσότερη προσήλωση. Παρά ταύτα, οι μεταβολές που συντελούνται στην παγκόσμια αγορά χάλυβα, εξακολουθούν να εκπροσωπούν δυνάμεις ικανές να κινούν τα νήματα στην παγκόσμια οικονομία. Και το τοπίο που διαμορφώνεται είναι: μια ασταμάτητη παγκοσμιοποίηση σε συνάρτηση με μια αναδυόμενη –και προβλέψιμη– απειλή που ασκεί η Ασία στους παραγωγούς της Δύσης.
Μετά την πρόσφατη αναγνώριση του ρόλου της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία και την αναβάθμισή της στο πλαίσιο του G20, η χώρα βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού αναφορικά με τον ρόλο της στην ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Ειδικότερα, όμως, ο ρόλος της μπορεί να σταθεί καθοριστικός σε ό,τι αφορά τη ζήτηση για μέταλλα, με έμφαση στον χάλυβα. Η γρήγορη ανάκαμψη της κινεζικής οικονομίας βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων, στο ετήσιο συνέδριο της Παγκόσμιας Ένωσης Βιομηχανιών Χάλυβα (WSA) που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο.
Έχει προηγηθεί μια μακρά περίοδος ανόδου των τιμών των μετάλλων, που έχουν εκτιναχθεί κατά μέσον όρο σε ποσοστό 72,8% από την αρχή του έτους. Ένας από τους λόγους, φυσικά, είναι η διολίσθηση του δολαρίου. Τον τελευταίο καιρό, όμως, έχουν σταθεροποιηθεί οι τιμές των μετάλλων και ορισμένες υποχωρούν, γιατί όπως φαίνεται υπάρχει αμφιβολία κατά πόσον η ζήτηση από τις βιομηχανικές χώρες μπορεί να αναπληρώσει τη μείωση της ζήτησης από την Κίνα. Παράλληλα, η πλεονασματική παραγωγή και τα συνεπακόλουθα τεράστια αποθέματα χαλκού, αλουμινίου, νικελίου και μόλυβδου, που είτε έχουν υποχωρήσει είτε βρίσκονται σε στασιμότητα από τις αρχές Αυγούστου, υπολογίζονται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο υπερβαίνουν τα εννέα εκατ. τόνους.
Το ετήσιο συνέδριο, επεσήμανε ότι η στασιμότητα που σημειώνεται ειδικότερα στην παγκόσμια ζήτηση χάλυβα, επιχείρησαν να προβλέψουν πως θα αυξηθεί εκ νέου μέσα στο επόμενο έτος, κυρίως από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία. Επίσης, υπήρξε αισιοδοξία πως τελικά φέτος, η μείωση της ζήτησης χάλυβα θα είναι μικρότερη από τις αρχικές απαισιόδοξες εκτιμήσεις και συγκεκριμένα, της τάξης του 8,6% και όχι του 14,1% όπως είχε αρχικά εκτιμηθεί, ακριβώς χάρη στην ταχύτατη ανάκαμψη που έχει σημειώσει τους τελευταίους μήνες η κινεζική οικονομία.
Η Κίνα αντιπροσωπεύει ένα μερίδιο στην παγκόσμια ζήτηση χάλυβα, το οποίο έχει πολλαπλασιασθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς το 1998 ήταν μόλις 14,7% και φέτος αναμένεται να φθάσει στο 47,7%. Η αύξηση αυτή οφείλεται στη μέθοδο αντίδρασης που έθεσε σε ισχύ η κινεζική κυβέρνηση στην παγκόσμια οικονομική κρίση, όπου προώθησε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δημοσίων δαπανών με έργα υποδομής και μεγάλων κατασκευών και εκτιμάται πως η ζήτηση από την Κίνα θα σημειώσει αύξηση κατά 18,8% φέτος, φθάνοντας τελικά τους 526 μεγατόνους.
Εξάλλου, η παγκόσμια ζήτηση τονώθηκε και από την αύξηση που σημειώνουν στην Κίνα οι πωλήσεις αυτοκινήτων και διαρκών αγαθών, όπως οι μεγάλες οικιακές συσκευές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της WSA, αν δεν υπήρχε η ζήτηση από την Κίνα, η παγκόσμια αγορά θα είχε συρρικνωθεί κατά 24,4% στη διάρκεια του 2009.
Εν τούτοις, η ανάκαμψη της παραγωγής χάλυβα που σημειώθηκε στην Κίνα, προκάλεσε φόβους στην παγκόσμια βιομηχανία, φόβους ότι ίσως η Κινά θα γεμίσει τις αγορές με πολύ πιο φθηνές εξαγωγές μετάλλου και οι τιμές να κατρακυλήσουν σε χαμηλά επίπεδα, ενώ οι βιομηχανίες ανά τον κόσμο αγωνίζονται να επιβιώσουν σε συνθήκες ύφεσης.
Έντονη ανησυχία επικρατεί μεταξύ των ινδικών βιομηχανιών χάλυβα για πτώση των τιμών εξαιτίας της πλεονασματικής παραγωγής στην Κίνα. Ο επικεφαλής του μεγαλύτερου κρατικού ομίλου χαλυβουργείων της Ινδίας, της «Steel Authority of India», εκτιμά πως η παραγωγή της Κίνας έχει αυξηθεί κατά 15% το τελευταίο τρίμηνο. Ο ίδιος εκφράζει επιφυλάξεις ως προς το πόσο βιώσιμη είναι αυτή η πλεονασματική παραγωγή αλλά χαρακτηρίζει αυτό το πλεόνασμα παραγωγής «αιτία ανησυχίας» για τους παραγωγούς χάλυβα σε όλον τον κόσμο.
O χάλυβας κυριαρχείται από το οικονομικό φαινόμενο που αποκαλείται «Kίνα». Σήμερα, η χώρα παράγει και καταναλώνει περισσότερο από ένα τέταρτο της παγκόσμιας παραγωγής χάλυβα. Τα τελευταία χρόνια, όμως, δεν διοχετεύει πάντα το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της στις ανάγκες των εγχώριων βιομηχανιών της και συχνά οι εξαγωγές της υπερβαίνουν τις εισαγωγές. Αν και οι στατιστικές της Κίνας είναι πάντα επισφαλείς, στοιχεία του 2007 φέρουν τις εξαγωγές να υπερβαίνουν τις εισαγωγές κατά 52 εκατ. τόνους.
Εντείνονται, έτσι, οι φόβοι των βιομηχανιών πως οι φθηνές εξαγωγές από την Κίνα θα συμπιέσουν τις τιμές προς τα κάτω σε άλλες αγορές και προπαντός στη γειτονική Ινδία που παράγει περί τα 55 εκατ. τόνους ετησίως
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «ArcelorMittal», Λακσμί Μιτάλ, προειδοποίησε πως γενικότερα η ανάκαμψη της παγκόσμιας βιομηχανίας χάλυβα μπορεί να ανασταλεί εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των φθηνών εξαγωγών από την Κίνα. Στο συνέδριο της WSA, άλλωστε, ο κ. Μιτάλ φάνηκε «έκπληκτος» που η επίσημη πρόβλεψη της κινεζικής κυβέρνησης μιλά για αύξηση της ζήτησης από την Κίνα κατά 5% μέσα στο επόμενο έτος, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τις περισσότερες εκτιμήσεις για την πορεία της κινεζικής οικονομίας μέσα στο 2010. Τις έντονες αυτές ανησυχίες έσπευσε, πάντως, να καθησυχάσει στο συνέδριο της WSA, ο Γου Χιοτσούν, επίτιμος πρόεδρος της Κινεζικής Ένωσης Βιομηχανιών Σιδήρου και Χάλυβα (CISA), διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις περί ραγδαίας αύξησης των κινεζικών εξαγωγών χάλυβα. Σύμφωνα με τον κ. Γου, ο φόβος πως η Κίνα θα κατακλύσει τις αγορές με φθηνό μέταλλο είναι αβάσιμος, καθώς το τρέχον έτος η Κίνα εξήγαγε λιγότερο από το 4% της παραγωγής μέχρι στιγμής και το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της καταναλώνεται από τις εγχώριες βιομηχανίες.
Ενίσχυση ρυθμού ανάπτυξης
Οι εξαγωγές της Κίνας συνέχισαν να μειώνονται τον Σεπτέμβριο, αλλά με αργότερο ρυθμό, καθώς η παγκόσμια ζήτηση εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης, ενώ οι τράπεζες άρχισαν να επισπεύδουν τον δανεισμό για να διευκολύνουν την ανάκαμψη της τρίτης σε μέγεθος οικονομίας στον κόσμο. Υπενθυμίζεται πως οι εξαγωγές της Κίνας κυριολεκτικά κατέρρευσαν στα τέλη του περασμένου έτους, εξαιτίας της παγκόσμιας ύφεσης. Ακολούθησε, όμως, η δέσμη μέτρων τόνωσης της οικονομίας ύψους 596 δισ. δολαρίων, που προώθησε η κινεζική κυβέρνηση και κατάφερε να ενισχύσει την οικονομία μέσω εκτεταμένων δημοσίων δαπανών σε έργα υποδομής. Σε υψηλά επίπεδα παραμένει, άλλωστε, ο δανεισμός με τον οποίο χρηματοδοτήθηκαν τα δημόσια έργα.
Πηγή :Οικονομία &Αγορά, εφ. Καθημερινή
