Βιώνουμε μια πρωτοφανή οικονομική κρίση, η οποία φέρνει στο τραπέζι της συζήτησης το ερώτημα κατά πόσον το αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο είχαμε υιοθετήσει ως χώρα, πνέει τα λοίσθια, και κατά πόσο θα πρέπει να κινηθούμε πλέον σε μια εντελώς διαφορετική λογική κοιτάζοντας μπροστά.
Νομίζω ότι πολύ λίγοι θα μπορέσουν να διαψεύσουν την παραδοχή ότι ένας κύκλος των σημερινών μορφών επενδύσεων έκλεισε, ότι φτάσαμε στα όριά μας, και ότι δεν έχουμε άλλο την πολυτέλεια να βάζουμε κάτω από το χαλί χρόνια προβλήματα τα οποία ταλάνιζαν την κυπριακή οικονομία, και τα οποία τα αντιμετωπίζαμε πάντα με τρόπο εξαιρετικά αποσπασματικό.
Εάν πραγματικά θέλουμε να μιλήσουμε για «πράσινες» επενδύσεις που να μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης, δεν μπορούμε να τις δούμε ανεξάρτητα από το συνολικό επενδυτικό κλίμα το οποίο έχει διαμορφωθεί στην Κύπρο τον τελευταίο καιρό.
Το ζητούμενο σήμερα, την εποχή της σκέψης και του προβληματισμού, είναι πώς θα μπορέσουμε να δώσουμε μια παραπάνω ώθηση στην ανάπτυξη η οποία δοκιμάζεται. Δεν είναι λογικό να μιλάμε μόνο για το τι μπορούμε να κάνουμε σ’ ένα συγκεκριμένο τομέα, στον τομέα της «πράσινης» ανάπτυξης, εάν δεν δούμε συνολικά το επενδυτικό περιβάλλον που σήμερα, δυστυχώς, δεν είναι φιλικό.
Με δυσκολίες στη νομοθεσία και με υπερβολική γραφειοκρατία την οποία αντιμετωπίζει ο κάθε επενδυτής, η πολυπόθητη «επιπλέον» ανάπτυξη, θα δυσκολευτεί κι’ άλλο να διεισδύσει στη χώρα μας. Είναι καλοδεχούμενη η πρωτοβουλία περί «γρήγορης διαδικασίας» καθώς όλοι θέλουμε να απεγκλωβίσουμε μεγάλες επενδύσεις από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας.
Όμως με όλες τις υπόλοιπες επενδύσεις οι οποίες ενδεχομένως θα είναι κάτω από τον πήχη των επενδύσεων εκείνων που χαρακτηρίζονται από μερικούς ως στρατηγικές, τι θα γίνει;
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι θέσεις απασχόλησης σε μια οικονομία, δεν δημιουργούνται μόνο από μεγάλες επενδύσεις. Κατ’ εξοχήν οι θέσεις απασχόλησης δημιουργούνται από την μικρομεσαία επιχείρηση που θα τολμήσει, ενδεχομένως σε περιβάλλον κρίσης, να επενδύσει εκεί που κάποιοι άλλοι είναι πιο διστακτικοί. Πολύ φοβάμαι ότι στον τομέα αυτόν, στον τομέα της υποστήριξης της μικρής και της μεσαίας επενδυτικής πρωτοβουλίας, έχουν γίνει κάποια βήματα, όμως πολύ λίγα για να αλλάξει το κλίμα.
Είναι πραγματικά κρίμα, γιατί στον τομέα της «πράσινης» ανάπτυξης υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για ουσιαστικές επενδύσεις που θα τονώσουν την ανάπτυξη αυτή, και θα ενισχύσουν την απασχόληση στη χώρα μας. Το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει επομένως να απαντηθεί, είναι σε ποιους κλάδους πρέπει να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας ως χώρα ώστε ακόμα και το ένα ευρώ που θα δοθεί ως ενίσχυση από κοινοτικούς ή εθνικούς πόρους να πιάσει πραγματικά τόπο.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η εξοικονόμηση ενέργειας και η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, η διαχείριση απορριμμάτων, η αξιοποίηση της δημόσιας/κρατικής περιουσίας προς «πράσινες» κατευθύνσεις, είναι ορισμένοι μόνο από τους κλάδους που μπορούμε να επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας.
Σε αυτούς μπορούν να γίνουν επενδύσεις μικρής ή μεγαλύτερης κλίμακας και να δημιουργηθούν οι συνθήκες για αύξηση της απασχόλησης. Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του, να αντιληφθεί ότι πρέπει να αφήσει τις ρητορείες και τους γενικόλογους σχεδιασμούς, και να κινηθεί πιο αποφασιστικά και με πιο γρήγορους ρυθμούς. Η δημοσιονομική κρίση και η ύφεση που αντιμετωπίζουμε, επιβάλλει να περάσουμε άμεσα από τη θεωρία στη πράξη.
