Ένας συνδυασμός εξοπλισμού κουζίνας που χρησιμοποιεί ελάχιστη ενέργεια και ταυτόχρονα το ίδιο ποσοτικά και ποιοτικά επίπεδο παραγωγικότητας και εργονομίας, όπως κάθε κουζίνα ενός συνηθισμένου σπιτιού. Αυτό με λίγα λόγια είναι η Οικολογική Κουζίνα ή όπως συνηθίζεται να λέγεται στα Αγγλικά… «Sustainable Kitchen».
Σε χώρες προικισμένες με ήλιο όπως η πατρίδα μας, το φαγητό ψήνεται από ένα σύστημα μαγειρέματος το οποίο λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια. Συγκεκριμένα, η κύρια εστία αποτελείται από ένα ή περισσότερα τέτοια ηλιακά συστήματα με σκούρες επιφάνειες και μεταλλικά δοχεία με σφιχτά καπάκια, τα οποία συμπληρώνονται τη νύχτα ή σε συννεφιασμένες μέρες, από μικρά ξύλινες εστίες φωτιάς και ένα κουτί ξερών χόρτων, προκειμένου να διασφαλίζουν τη συνέχιση του ψησίματος, ακόμη και χωρίς τη βοήθεια του ήλιου.
Σε περίπτωση εξάντλησης των σπίρτων, περιλαμβάνουν μακράς διάρκειας μεθόδους ανάμματος, όπως είναι η τσακμακόπετρα. Ένας δείκτης αποστείρωσης νερού (WAPI), ένας ξεχωριστό σύστημα ψησίματος με ηλιακή ενέργεια, μια αποθήκη δοχείων για την αποθήκευση του νερού, συμπληρώνουν την μονάδα αποστείρωσης.
Το ηλιακό σύστημα ψησίματος λειτουργεί ως εξής: Η ηλιακή ενέργεια πέφτει πάνω σε σκουρόχρωμες πλάκες και μετατρέπεται σε θερμική. Η θερμότητα παγιδεύεται γύρω από το δοχείο στο οποίο υπάρχει το φαγητό, με αποτέλεσμα το ομοιόμορφο ψήσιμό του.
Το όλο τεχνολογικό κατασκεύασμα είναι πολύ πιο ασφαλές και οικονομικό από το γκάζι, τον ηλεκτρισμό, το προπάνιο, την κηροζίνη, ή το ξύλο.
Υπάρχουν πολλά σχέδια ηλιακών (φωτοβολταϊκών) συστημάτων μαγειρέματος, μερικά από τα οποία είναι άκρως καλοσχεδιασμένα και λεπτοδουλεμένα.
Ασφαλής, ανέξοδη, απλή, η οικολογική κουζίνα για οικιακή χρήση διατίθεται σε δύο βασικά είδη φωτοβολταϊκού συστήματος: Τα ηλιακά κουτιά και τις ηλιακές πλάκες. Γενικότερα κουζίνα αυτή σας δίνει την ευκαιρία να φτιάχνετε υπέροχα γεύματα, απλά και ανέξοδα. Εξάλλου, κατά τις συννεφιασμένες μέρες η SBC μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μονάδα συντηρητικού ψησίματος χωρίς φωτιά.
Ανάμεσα στα φαγητά τα οποία μπορεί μια τέτοια κουζίνα να αναλάβει να μαγειρέψει για λογαριασμό σας, είναι το κρέας, τα όσπρια, το ψωμί, τα γλυκά, τα μπισκότα, τα λαχανικά κ.α.
Ένα μεγάλο φωτοβολταϊκό κουτί για την κουζίνα μπορεί να μαγειρέψει ταυτοχρόνως, μέχρι τέσσερα διαφορετικά φαγητά, συνολικού βάρους ως και 15 λιβρών.
Μια κανονικού μέγεθος κουζίνα SBC μπορεί να αποστειρώσει τρία γαλόνια νερού σε μισή μέρα μίας καλοκαιρινής ηλιόλουστης χώρας, αλλά και σε συνθήκες συννεφιάς ή έλλειψης ηλιοφάνειας, μπορεί να το κάνει, αλλά σε μικρότερες ποσότητες και σε μεγαλύτερο χρόνο.
Το νερό αποστειρώνεται σε κανάτες ή μεταλλικά δοχεία που διασφαλίζουν μακρότερη διάρκεια ασφαλούς αποθήκευσής του.
Στα μεταλλικά δοχεία αποστειρώνεται το νερό, ώστε να καθίσταται πόσιμο, και στη συνέχεια αποθηκεύεται όντας έτοιμο για άμεση χρήση.
Μια κουζίνα SBC μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την αποστείρωση παιδικών εσωρούχων, ή πανιών ανθρώπων που πάσχουν από ακράτεια, καθώς και άλλων λερωμένων και κατά συνέπεια μολυσμένων αντικειμένων.
Για τους φιλόζωους, η δυνατότητα της «Πράσινης Κουζίνας» να ψήσει μεγάλες ποσότητες σιτηρών, κατάλληλων για σκύλους και γάτες, προσθέτει ακόμη ένα συν στον πρωτοποριακό της σχεδιασμό.
Tο «κουτί του Κιότο»
Ακριβώς πριν ένα χρόνο είχε κάνει για πρώτη φορά την εμφάνισή της μια σπουδαία εφεύρεση. Πρόκειται για το «Κουτί του Κιότο», μια κουζίνα η οποία μαγείρευε με ηλιακή ενέργεια, και γι’ αυτή της την πρωτοπορία κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό για τις πιο έξυπνες και φιλικές προς το περιβάλλον εφευρέσεις. Η περιβαλλοντική κουζίνα ήταν φτιαγμένη από χαρτόνι και μπορούσε να επιτελέσει διάφορες λειτουργίες, όπως η αποστείρωση νερού ή η προετοιμασία του φαγητού.
Ο Κενυάτης εφευρέτης της, είχε τότε εκφράσει την ελπίδα ότι η συσκευή που επινόησε θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία στον αναπτυσσόμενο κόσμο και θα βοηθήσει στη μείωση της ξυλείας που χρησιμοποιείται ως καύσιμο για το μαγείρεμα και που προκαλεί την αποψίλωση των δασών.
Πώς λειτουργεί
Η μικρή κουζίνα ήταν κατασκευασμένη από δύο χαρτοκιβώτια, καλυμμένα με αλουμινόχαρτο. Κάποια τμήματα ήταν βαμμένα με μαύρη μπογιά ώστε η απορρόφηση του ηλιακού φωτός να είναι η μέγιστη. Καλύπτοντας το μαγειρικό σκεύος με διαφανές κάλυμμα, συγκρατούσε τη θερμότητα και το νερό, ενώ οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονταν έφταναν τους 80 βαθμούς Κελσίου.
Ιδιαίτερο προσόν του «Kyoto Box» ήταν η ευκολία με την οποία μπορούσε να κατασκευαστεί, ιδιαίτερα σε αναπτυσσόμενα κράτη.
Σήμερα, ένα χρόνο μετά, οι σχεδιασμοί οικολογικών κουζινών διαδέχονται ο ένας τον άλλο, με την εξέλιξη στα διάφορα μοντέλα να είναι μέρα με τη μέρα όλο και μεγαλύτερη. Ελπίδα μας… σύντομα τέτοιες εφευρέσεις να κοσμούν με την παρουσία και μοναδικότητά τους, κάθε κυπριακό νοικοκυριό.
