Η ύπαρξη ή μη, μιας τεράστιας ποσότητας πετρελαϊκών κοιτασμάτων στην Ελλάδα, είναι ένα θέμα που λίγο πολύ το έχουμε ακούσει όλοι. Η ύπαρξη πετρελαίου θα μπορούσε, όχι μόνο να αποπληρώσει το χρέος της χώρας, αλλά και να την καταστήσει μια από τις πλουσιότερες παγκοσμίως.
Η θέση που είχε διατυπώσει παλιά ο πρωθυπουργός, είναι και η επίσημη θέση όλων των απερχόμενων κυβερνήσεων της χώρας για το συγκεκριμένο θέμα. Τα κοιτάσματα πετρελαίου που υπάρχουν στον Ελλαδικό χώρο – και συγκεκριμένα στο χώρο του Αιγαίου – είναι ελάχιστα, και η προσπάθεια συλλογής τους είναι ανούσια και οικονομικά ασύμφορη.
Ωστόσο, πολλοί ήταν εκείνοι, που κατά καιρούς αμφισβήτησαν αυτή την επίσημη εκδοχή, και κατέληξαν – με βάση τα δικά τους δεδομένα – σε εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα. Σύμφωνα με αυτή την μερίδα ανθρώπων, ο πετρελαϊκός πλούτος της Ελλάδας είναι τεράστιος, και ίσως ξεπερνά την παρούσα στιγμή, τον αντίστοιχο της Σαουδικής Αραβίας, απλά οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν προχώρησαν ποτέ σε μια συστηματική μελέτη και καταγραφή των υπαρχόντων κοιτασμάτων.
Ένα ζήτημα ξεχασμένο εδώ και δεκατρία χρόνια, λοιπόν, επανέρχεται στην επικαιρότητα, ενδεδυμένο με κυβερνητική βούληση να προχωρήσει δυναμικά. Το θέμα αυτό είχε παγώσει τα τελευταία χρόνια για διάφορους λόγους, κυρίως όμως, πολιτικούς, για να μην «ενοχληθούν» γειτονικές χώρες, και ειδικότερα η Τουρκία, η οποία αρκετές φορές έθεσε casus belli εάν η Ελλάδα προχωρήσει σε προέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, ή εάν αρχίσει έρευνες σε αμφισβητούμενες περιοχές.
Από τον ισχυρισμό – λοιπόν – των κυβερνητικών παραγόντων ότι «δεν υπάρχει πετρέλαιο», περάσαμε στη διαπίστωση ότι «υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις στα εθνικά χωρικά ύδατα», που υπαγορεύουν τη σύσταση του φορέα που θα αναλάβει να προκηρύξει διαγωνισμούς «για να έρθουν σοβαροί επενδυτές να ψάξουν για πετρέλαιο». Αυτό όμως το έλεγαν εδώ και καιρό επιστήμονες και ειδικοί επί του θέματος, αλλά κανείς δεν τους άκουγε, ή τουλάχιστον, έκανε πως δεν τους άκουγε.
Η πρώτη ολοκληρωμένη καταγραφή και μελέτη κοιτασμάτων στην περιοχή του Αιγαίου, έγινε το 1976 από το Γαλλικό ινστιτούτο BEICIF, κατά παραγγελία της SAUDI ARAMCO. Κάποια στοιχεία από αυτή την έρευνα διοχετεύτηκαν επιλεκτικά στην Ελληνική πλευρά, ενώ η πλήρης έρευνα που έγινε μέσω Αμερικανικών Δορυφόρων, κρατείται μυστική.
Επί του παρόντος , ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννης Μανιάτης, προανήγγειλε την έναρξη ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο εντός των εθνικών χωρικών υδάτων, το 2011.Παράλληλα ανάφερε ότι δεν θα μπορούσε να πει κανείς από τώρα, πόσα αποθέματα έχουμε, γιατί ουσιαστικά δεν έχει γίνει καμία αναλυτική έρευνα. Εντούτοις, οι ενδείξεις – γιατί έτσι δουλεύει η πετρελαϊκή βιομηχανία – που έχουμε για τα εθνικά χωρικά ύδατα της Ελλάδας, είναι αρκετά ισχυρές, ώστε να μας πείθουν για την ανάγκη άμεσης σύστασης ενός δημόσιου φορέα, ο οποίος με αξιοκρατία και πλήρη διαφάνεια, θα προκηρύξει διαγωνισμό για την επιλογή επενδυτών, που θα αναλάβουν όλες τις απαραίτητες έρευνες της περιοχής.
Ο κ. Μανιάτης ανέφερε ακόμη ότι είναι θέμα ολίγων εβδομάδων να παρθεί η νομοθετική πρωτοβουλία για τη δημιουργία ανώνυμης εταιρίας με μία μετοχή, που θα ανήκει στο Δημόσιο, και η οποία θα προσδιορίσει τις περιοχές και θα προκηρύξει τους διαγωνισμούς για την προσέλκυση επενδυτών που θα αναλάβουν το όλο ερευνητικό έργο, ώστε σε διάστημα ενός έτους το αργότερο, να γίνει η ανάθεση των ερευνών.
Τέλος, τόνισε ότι οι σχέσεις στις έρευνες υδρογονανθράκων διέπονται από το Διεθνές Δίκαιο, και ότι η Ελλάδα δεν έχει διάθεση, ούτε να καταπατήσει δικαιώματα της Τουρκίας, ούτε ασφαλώς και να εκχωρήσει σε οποιονδήποτε γείτονα, δικαιώματά της.
Μερικές από τις περιοχές, όπου βάσει γεωλογικών και γεωφυσικών ερευνών, αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις και βάσει γεωτρήσεων, έχουν εντοπισθεί ενδιαφέροντα κοιτάσματα, είναι το Κατάκολο, οι περιοχές των Νομών Ηλείας, Ιωαννίνων και Δωδεκανήσου, ο Θερμαϊκός Κόλπος, η Επανομή, το Θρακικό Πέλαγος, η Μυτιλήνη, και η Κρήτη.
Τελευταίες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ένα συνολικό πετρελαϊκό δυναμικό στον ελλαδικό χώρο, της τάξης των 2.0-2.5 δις βαρελιών, με την Ελλάδα να παραμένει από τις λιγότερο ερευνηθείσες περιοχές της Μεσογείου, πράγμα που σημαίνει ότι το πραγματικό δυναμικό μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερο!
Ας δούμε όμως και λίγο πιο αναλυτικά για τί ποσότητες μιλάμε. Μόνο το κοίτασμα στη νήσο Μπάμπουρας, μεταξύ Σαμοθράκης και Θάσου, περιέχει πάνω από τέσσερα δισεκατομμύρια βαρέλια (ενώ η ετήσια παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας είναι περίπου 200 εκατομμύρια βαρέλια). Στο Βόρειο Αιγαίο η πετρελαϊκή λεκάνη έχει τεράστιες διαστάσεις και διακλαδώνεται με ροές μέχρι και τη Σαουδική Αραβία.
Η ποσότητα στο κοίτασμα που βρίσκεται στο Κρητικό πέλαγος είναι ανάλογη με αυτή του Βορείου Αιγαίου (δύο δισεκατομμύρια βαρέλια). Η εξόρυξή του όμως, είναι αρκετά δύσκολη, λόγω του βάθους των θαλασσίων υδάτων.
Στο Ιόνιο, απέναντι από την Κέρκυρα, υπάρχει κοίτασμα με ένα δις βαρέλια. Πλούσιες σε πετρέλαιο είναι επίσης στη δυτική Ελλάδα, οι περιοχές Κατάκoλο, Αλυκές Ζάκυνθος και Άρτα.
Είναι σαφές ότι εξακολουθούν και υφίστανται πολλά προβλήματα που χρήζουν λύσης, όπως για παράδειγμα, ζητήματα κυριότητας ορισμένων περιοχών, τα οποία απαιτούν λεπτούς διπλωματικούς χειρισμούς, λόγω των εξωτερικών αντιδράσεων, και κυρίως της Τουρκίας. Όμως, το να παραμένουν «παγωμένα» τόσα χρόνια ανεκμετάλλευτα, εθνικά κοιτάσματα που θα μπορούσαν να προσδώσουν σημαντική ανάσα στα δημόσια οικονομικά, και να δημιουργήσουν πολυπόθητες θέσεις εργασίας σε μια περίοδο αύξησης της ανεργίας, δεν συνιστά και την καλύτερη πρακτική από την πλευρά των κυβερνώντων.
Αυτό που απαιτείται είναι τολμηρές και αποφασιστικές παρεμβάσεις, και πού ξέρετε, μπορεί τελικά να δούμε την Ελλάδα να γίνεται Μπαχρέιν!
